ข้าวสารและธัญพืช

ความรู้เริื่องการถวายข้าวสาร และธัญพืช















มาทำความเข้าใจ กับการถวายธัญพืช และข้าวสารสี กับองค์เทพกัน ปัจจุบันเห็นมีการถวายข้าวสารสีต่างๆใส่กล่องหรือขวดโหล รวมถึงธัญพืชต่างๆด้วย ถวายกับองค์เทพต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นองค์พระคเณศ พระแม่ลักษมี พระศิวะ พระแม่อุมา ฯลฯ อีกมากมาย ถวายตามๆกันไป ไม่รู้ด้วยซ้ำว่าต้นตอความคิดมาจากไหน เอาความเชื่อจากไหนกันมา เห็นเค้าถวายว่าดี ก็ถวายๆ กันไป


ข้าวสารสีที่นำมาใช้กัน

 เราต้องมาดูกันก่อน ว่าถูกไหม มีขนบธรรมเนียมปฏิบัติไหม ทำแล้วเกิดผลไหม
มาดูกันเรื่องของความเชื่อไทยก่อน ไทยเรานั้นในพิธีบวงสรวงแบบพุทธ+พราหมณ์ไทย เรียกกันง่ายๆว่า “บวงสรวงแบบไทย” ก็แล้วกัน จะมีการนำธัญพืช มาถวาย ในการบวงสรวง สื่อถึงการถวายพืชพรรณธัญญาหาร ความอุดมสมบูรณ์ ให้กับเหล่าเทพเทวดา โดยธัญพืช ที่ใช้ ส่วนมากจะเป็น ถั่วชนิดต่างๆ เช่น ถั่วลิสง ถั่วเหลือง ถั่วเขียว ถั่วแดง ถั่วดำ งาขาว งาดำ เป็นต้น จะนำมาถวายทั้งแบบดิบ และแบบคั่ว 5 ชนิดบ้าง 9 ชนิดบ้าง แล้วแต่ตำราของแต่ละอาจารย์ แต่ไม่มีการนำข้าวสารมาใช้ถวายในพิธีเลย

ธัญพืชหลากชนิด


มาถึงความเชื่อของทางฮินดูบ้าง จากการเดินทางไปแสวงบุญ และประกอบพิธีในประเทศอินเดียเรียกว่านับครั้งไม่ถ้วน ได้พบเห็นการทำบูชา ในทุกภาคของอินเดีย ว่ากันตามเป็นจริง ที่รู้ที่เห็นก็ไม่มีใครเขาบูชาด้วยข้าวสี หรือธัญพืชแบบที่ทำกันในบ้านเรา (ใส่ถ้วยใส่ขวดแล้ววางถวาย) การถวายข้าวสาร ในพิธีบูชา จะใช้แทนการถวายอาสนะ หรือในพิธีอุปจาระในขั้นตอนของการถวายดักสินา แทนของมีค่าเครื่องประดับ ส่วนข้าวสารที่ใช้ย้อมสีจะใช้ทำยัญ หรืออาสนะในมณฑลพิธี ซึ่งจะกำหนดสีของเทพแต่ละพระองค์ไว้ ไม่ใช่การย้อมข้าวใส่กล่องหรือแก้วมาวางตั้งบูชา การที่ใช้ข้าวสาร หรือธัญพืชในพิธีดังกล่าวเพราะ ถือว่าข้าวสาร หรือธัญพืชเป็นของมีค่าในเวลาที่เราอับจนเราไม่สามารถกินเงินทอง หรือเพชรพลอยได้ ซึ่งเงินทอง หรือเพชรพลอยที่เราเห็นว่ามีค่า มันไม่มีความหมายเลย ผิดกับข้าวสาร ที่เราสามารถนำมาหุงกินได้ ธัญพืชสามารถนำมาปลูกเพื่อเพิ่มผลผลิตได้ ดังนั้นคนโบราณจึงถือว่าธัญพืชต่างๆเป็นของมีค่า จึงนำของมีค่าทั้งหลายเหล่านี้มาใช้ ในพิธีทำยันต์ หรืออาสนะ อันหมายถึงบัลลังก์ของเทพที่ประดับไปด้วยเพชรพลอย ความอุดมสมบูรณ์ หรือในพิธีดักสินา การถวายอาภรณ์เครื่องประดับโดยใช้ข้าวสารแทนเพชรพลอยต่างๆ
ยันต์นวนพเคราะห์ที่ทำจากข้าวสารสี

ยันต์นวนพเคราะห์ที่ทำจากข้าวสารสี











ดังนั้นจะเห็นได้เลยว่า การที่เราซื้อข้าวสารสีต่างๆ ที่เค้าเรียงไว้ หรือใส่ไว้ในถ้วยสวยหรู แล้วนำไปวางถวายไว้หน้าองค์เทพนั้น ไม่เป็นที่ปฏิบัติกัน ทั้งทำเนียมไทย และฮินดู จะใช้ถวายเป็นอาสนะที่นั่งขององค์เทพขณะประกอบพิธี ใช้ถวายแทนแก้วแหวนเงินทองจริงในพิธีถวายดักสินาแก่องค์เทพ และใช้ทำยันต์ต่างๆ เท่านั้น ส่วนธัญพืชต่างๆ ก็ถวายกันโดยทั่วไปเพราะเป็นการสื่อถึงความอุดมสมบูรณ์ดังธรรมเนียมปฏิบัติ
เมื่อเรารู้ถึงที่มาที่ไปแล้ว เราจะได้ใช้ หรือถวายได้ถูกต้อง ไม่ใช่แต่ทำตามที่เค้าบอกมา โดยไม่หาที่มาที่ไป ทำแล้วไม่เกิดประโยชน์ และเราเมื่อรู้แล้วก็แก้ไขทำใหม่ ให้ถูกต้อง “รู้แค่ห้าสิบก็ทำห้าสิบ รู้ร้อยก็ทำร้อย ทำแล้วไม่รู้ว่าถูกหรือผิดอย่าทำ รู้ห้าสิบทำร้อย ทำเกินในสิ่งที่รู้ย่อมไม่รู้ว่าถูกหรือผิด อย่าทำ”
รังโกลี (rangoli) ที่สร้างจากทราย หรือข้าวสารย้อมสี

ความคิดเห็น

บทความที่ได้รับความนิยม