วิหารมหาโยคินี 64 องค์



วิหารมหามายา  มหาโยคินี 64 องค์

มหามายา เทวีแห่งจักรวาล  หรืออาธิศักติ

            ปรากฏขึ้นในคัมภีร์มหาตะมะยะ  ในการกำเนิดจักรวาลซึ่งเริ่มแรกมีแต่พื้นน้ำ  พระวิษณุทรงบรรทมอยู่บนพญาอนันตนาคราช ด้วยอำนาจแห่งโยคนิทรา บังเกิดดอกบัวผุดขึ้นมาจากพระนาภีของพระองค์  เมื่อดอกบัวคลี่




บานก็ปรากฏเป็นองค์พระพรหมเทพประทับอยู่  เวลาล่วงเลยผ่านไปนานแสนนาน  เกิดสิ่งสกปรกออกมาจากพระกรรณของพระวิษณุ (ขี้หู) ทั้ง 2 ข้าง  บังเกิดเป็นอสูรนามว่า มธุ  และไกรตะภะ  อสูรทั้งสองมุ่งเข้าไปทำร้ายพระพรหม เพื่อช่วงชิงคัมภีร์พระเวท  ทำให้พระพรหมต้องเข้าสมาธิอันเชิญพระแม่มหามายาออกมาจากองค์พระวิษณุ

 

            เมื่อพระแม่มหามายาออกมาแล้ว  พระวิษณุก็ทรงตื่นจากโยคนิทรา และเข้าต่อสู้กับอสูรทั้ง 2 เป็นเวลาถึง 5000 ปี  ด้วยอำนาจของพระแม่ได้เข้าล่อลวงอสูรทั้ง 2 ด้วยมายา  ทำให้อสูรเกิดความอหังการนึกว่าตนเป็นใหญ่ที่สุด  พระวิษณุได้เข้าขอพรจากอสูรทั้ง 2  ว่าให้สามารถสังหารพวกตนทั้ง 2 ได้ ด้วยอำนาจมายาแห่งพระแม่  ทำให้อสูรหลุดคำประสาทพรไป  แต่มีข้อแม้ว่า จะต้องสังหารตนทั้ง 2 ในที่แห้งเท่านั้น  ด้วยขณะนั้นจักรวาลมีแต่พื้นน้ำ

            พระวิษณุจึงสบโอกาสจับอสูรทั้ง 2 มาวางไว้บนตัก  และสังหารด้วยจักรของพระองค์ 

พระเทวีคือรูปแบบของมายา  ความนึกคิด อวิชา  และความรู้  การที่พระเทวีคือมายาเอง  จึงเป็นผู้ให้กำเนิดทุกสรรพสิ่งในจักรวาล  หรือพระแม่แห่งจักรวาลนั้นเอง

            ในเทวลัยของมหามายาโยคินี 64 องค์ที่ปรากฏในประเทศอินเดีย  จะเห็นว่าถูกสร้างเป็นรูปวงกลม สัณฐานคล้ายฐานโยนี  ซึ่งหมายถึงการเกิด  หมายถึงความอุดมสมบูรณ์



            การที่เราได้เข้าไปในเทวลัย  เท่ากับเราได้ย้อนเข้าไปสู่การกำเนิดใหม่อีกครั้งหนึ่ง  ซึ่งเราสามารถเลือกรูปแบบโดยการอธิฐานเพื่อการเกิดใหม่ (ชีวิตใหม่เมื่อก้าวเดินออกมา)  โดยการอธิฐานจากพระแม่มหามายา

            เทวลัยจึงไม่ใช่เป็นเพียงแต่มีไว้ประดิษฐานเทวรูป แต่ยังคงซ่อนนัยยะแห่งมายา  ในแบบของมหาโยคินี 64 องค์ ซึ่งแต่ละองค์ก็มีบทบาทในทางมายาบนโลกมนุษย์ของเรานี้นั่นเอง

            วิหารมหามายาโยคินี 64 องค์ส่วนใหญ่จะพบเห็นได้ในประเทศอินเดีย ซึ่งตัวเทวลัยจะมีอายุราวพุทธศตวรรษที่ 11-13 นอกจากนี้ยังพบวิหารโยคินีที่ประเทศศรีลังกา(โคลัมเบีย) ประเทศนิวซีแลนด์ และแห่งแรกในประเทศไทยที่ พิพิธภัณฑ์พระพิฆเนศ

            โดยทางพิพิธภัณฑ์พระพิฆเนศมีจุดมุ่งหมายในการดำเนินการก่อสร้างในโซนที่ 4 พื้นที่ 10 ไร่ โดยแบ่งเป็น 5 หมวดตามเทพประธานของฮินดู (ปัญจเทวตา) ได้แก่
พระคเณศ       (มหาคณปติโลก)
พระศักติ          (มหามายาโยคินี 64 องค์)
พระศิวะ           (ศิวะโลก)
พระวิษณุ         (วิษณุโลก)
พระสุริยา         (สุริยาทิตย์)

            จากการที่ได้ศึกษาข้อมูลจากหลายๆที่ ซึ่งมีทั้งตรงกันบ้าง ไม่ตรงกันบ้าง จึงพอสรุปได้ดังนี้
ทำไมจึงสร้างเทวลัยมหาโยคินี

            ในประเทศอินเดีย เราจะพบเทวลัยของท่านไม่มากนัก ซึ่งมีอยู่ไม่ถึง 10 แห่งทั่วประเทศอินเดีย  และเทวลัยเหล่านั้น จะอยู่ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 11-13 แนวการก่อสร้างจะคล้ายกัน  คือลักษณะทรงกลม มีทางเข้าออกเพียงทางเดียว (บ้านเราจะเรียกว่ามหาอุต) โดยมีความเชื่อในเรื่องของความเข้มขลังยามที่ประกอบพิธีเพราะไม่มีทางออก





            ส่วนจำนวนช่องที่ปรากฏมีตั้งแต่ 64 ช่อง ไปจนถึง 72 ช่อง แต่จะมีมากหรือน้อย ก็จะเรียกว่าเทวลัยมหาโยคินี 64 องค์ เหมือนกัน
            ส่วนเทวรูปที่ปรากฏตามช่องต่างๆ ในแต่ละแห่งอาจจะมีชื่อเรียกไม่เหมือนกัน สันนิษฐานว่า การสร้างเพื่อเป็นการรวบรวมเทพท้องถิ่นที่มีอยู่ในบริเวณนั้นๆ เพื่อให้มาอยู่ในที่เดียวกัน

            ข้อสังเกตอีกอย่างหนึ่ง เทวลัยมหาโยคินี 64 องค์ มักจะถูกสร้างอยู่ห่างจากเมืองในทุกสถานที่  ที่พบ เข้าใจว่าเพื่อไม่ต้องการให้ถูกรบกวนจากผู้ที่ไม่ใช่สมาชิกของนิกาย และเพื่อความสงบเงียบในขณะประกอบพิธี








ความคิดเห็น

บทความที่ได้รับความนิยม