ทัตตาเตรยะ Dattatreya

ทัตตาเตรยะ

ถือว่าเป็นอวาตารของเทพเจ้าทั้งสามอันได้แก่ พระศิวะ  พระวิษณุ และพระพรหม ซึ่งรวมเรียกว่าพระตรีมูรติ(ตรีมูรติ ในลักษณะของเทพทั้ง 3 ที่รวมเป็นร่างเดียว) 

โดยถือว่า เป็นผู้ที่ถูกเคารพกราบไหว้บูชา ในฐานะ ผู้เป็น อทิคุรุ และเจ้าแห่งโยคะ พิธีกรรม   ตามตำนานความเป็นมาของทัตตาเตรยะในปุราณะ เล่าว่า ทัตตาเตรยะเป็นบุตรของฤษีอัตริ  กับนางอนสูยา (ฤาษีอัตริผู้นี้ เชื่อว่าเป็นผู้รจนาพระเวทท่านหนึ่งและอยู่ในกลุ่ม “สัปตฤาษี” หรือฤาษีทั้งเจ็ดตนผู้เป็นบรรพชนของคนและสิ่งทั้งหลายในโลก) ในปุราณะเล่าว่า ฤาษีอัตรินั้นมีความชราภาพมากแล้ว และนางอนสูยา นั้นเป็นผู้ภักดีในฤาษีอัตริผู้เป็นสามี พระผู้เป็นเจ้าทั้งสามองค์ อันได้แก่พระศิวะ พระวิษณุ และพระพรหมณ์ ได้เห็นถึงความดีของทั้ง 2  จึงได้อวตารลงมา  รวมกันเป็นบุตรคนเดียวของท่าน ฤาษีอัตริ กับนางอนสูยา

รูปเคารพของพระทัตตาเตรยะ  เป็นรูปลักษณะนักบวช  มีสามเศียร (ซึ่งคือพระศิวะ พระวิษณุ และพระพรหมณ์) ทรงมีหกพระกร แต่ละกรถือเครื่องทรงอาวุธของเทพเจ้าทั้งสาม นั้นคือ คือตรีศูล กลองบัณเฑาะว์ ของพระศิวะ  จักร สังข์ ของพระวิษณุ  และประคำกับหม้อน้ำ ของพระพรหม และจะมีพระโค และสุนัข 4 ตัวอยู่ล้อมรอบ  (ในบางตำรา กล่าวว่า สุนัขทั้ง 4 ตัวนั้น คือพระเวททั้ง4 อันได้แก่ ฤคเวท  สามเวท ยชุรเวท  และอาถรรพเวท)